Taken plannen

Leren keuzes maken en bijbehorende verantwoordelijk nemen

Binnen = beginnen

Het is voor kinderen heel fijn om meteen aan de slag te kunnen met frisse energie. Soms is dat met een activiteit die zij zelf hebben gepland, soms een startopdracht van de leerkracht, soms is het met werk dat nog niet af is of werk waar nog iets in te verbeteren is. Dit noemen wij 'binnen = beginnen'.

Zelfstandig werken tijdens de dag

In groep 1-2 is dit tijdens het spelen&werken. Middels de takentoren met daarop het keuzebord geven de leerlingen aan waar ze willen gaan werken en met wie zij dat gaan doen. Hier wordt gewerkt met foto’s. Het keuzebord geeft een overzicht van de activiteiten. Wil de leerkracht een aantal kinderen in een bepaalde hoek of bij een bepaalde opdracht dan staat dit met een symbool aangegeven. De takentoren geeft zo een duidelijk overzicht van de gekozen en geplande activiteiten.

In groep 3 t/m 8 is door de dag heen takentijd en zijn er instructiemomenten. Op het planbord geeft de leerkracht aan wanneer de instructie gegeven wordt, zodat de leerlingen rekening kunnen houden met deze tijden.

Tijdens het zelfstandig werken, takentijd of spelen&werken, wordt er gehandeld volgens het principe van ‘uitgestelde aandacht’. In groep 1-2 heeft de leerkracht een ketting om. Vanaf groep 3 is de leerkracht beschikbaar voor hulp tijdens het lopen van de ronde die door de groep en hal wordt gelopen. Elke leerling krijgt dan persoonlijke aandacht.

De leerling in groep 3-8 heeft zelf een ‘kaart’ met een rode en groene kant. Ligt de groene kant boven dan laat de leerling zien  dat hij/zij aan het werk is en geen vragen heeft. Ligt de rode kant boven dan geeft de leerling aan dat hij vragen heeft en/of hulp nodig heeft.

Van takenlijst tot takenkaart

Vanaf groep 1 leren kinderen een taakje per dag plannen. Bij binnenkomst geven zij aan welke activiteit zij die dag van plan zijn te doen. Zo leren zij meer en meer plannen, zodat zij in groep 2 de opdrachtjes van de takenlijst kunnen plannen.

De takenlijst hangt op de takentoren. De kinderen krijgen een aantal opdrachtjes per week, die bovenaan de lijst staan aangegeven. Op de takenlijst staan blauwe en groene opdrachtjes. Groen moet je doen (moet), blauw de keuze is aan jou (mag). Wanneer kinderen de opdracht hebben gedaan, kleuren zij de ‘smiley’ achter hun naam in met de dagkleur en tekenen hiermee de opdracht af. Ook dit geeft een duidelijk overzicht.

In groep 3 maken de kinderen de overstap van de takenlijst naar de takenkaart. Ze leren hun taken in volgorde plannen. Met welke opdracht ga ik beginnen, wat doe ik daarna en wat doe ik als laatste? Is een taak gedaan, dan wordt deze op de kaart afgetekend met de dagkleur. Naast de vaste opdrachten zijn er ook keuzeopdrachten.

Vanaf groep 6 plannen kinderen hun taken voor een aantal dagen en vervolgens voor een hele week. Dit vormt een goede opbouw naar het voortgezet onderwijs waar kinderen zelfstandig hun huiswerk moeten plannen en uitvoeren. 

Periodetaak
Naast het gebruikelijke werk (per dag en per week) leren wij kinderen om taken te plannen over een langere periode. Dit is de periodetaak en deze is gekoppeld aan het thema. De leerlingen maken bijvoorbeeld een werkstuk, muurkrant, toneelstuk of creatieve opdracht. Tijdens de periodetaak komen veel Daltonkernwaarden om de hoek kijken. Zo moeten kinderen plannen, organiseren, maar ook zelfstandig en samen werken. 

Ik ben nieuwsgierig naar het ontwikkelen van deze zelfstandige houding

Ik maak graag kennis met de Roald Dahl

Van taken plannen naar eigenaarschap
...van metselaar naar kathedralenbouwer

Onder het motto van de volgende metafoor stimuleren wij kinderen tot het bouwen van kathedralen. 

Drie metselaars zijn aan het werk bij een groot bouwwerk. Een voorbijganger vraagt aan de eerste: "Waar bent u mee bezig?" Hij antwoordt: "Met geld verdienen." De tweede antwoordt:"lk metsel een muur." En de derde zegt:"Ik bouw een kathedraal."

Omdat wij kinderen willen ontwikkelen tot mensen zonder vrees, die creator van hun eigen leven zijn, is eigenaarschap van leren belangrijk. De rol van de leerling verandert van passieve ontvanger (ik metsel voor het geld, ik maak de opdracht omdat het moet van de leerkracht) naar meer autonome actor (ik wil graag iets kunnen en wil kennis opbouwen die ik nodig heb om dat te leren doen). Het vermogen om eigenaar van het eigen leerproces te zijn, is naast de schooltijd ook relevant voor het werkende leven en hetgeen de maatschappij van ons verwacht.

Het opbouwen van eigenaarschap gaat volgens deze 7 stappen.

1. Plannen
2. Uitvoeren
3. Evalueren, reflecteren(zelf nakijken) 
4. Inzicht in kennen en kunnen 
5. Terugkoppeling (met de leerkracht) om samen conclusies te leren trekken
6. Aanpassen, invullen en plannen maken met de uitkomsten
7. verzamelen van persoonlijke competenties en vaardigheden